Brandgaten in laken

Het bevorderen van leesplezier ligt Ilse Duursma na aan het hart. Ze is zelf een fervent lezer: ‘Als ik als kind eenmaal in een boek begonnen was, dan moest het uit. Ook als ik al lang moest slapen, las ik toch door. Ik heb daardoor weleens met mijn leeslampje brandgaten in de lakens gemaakt.’

Het is dan ook niet verwonderlijk dat Ilse Duursma direct enthousiast was over het idee van studentambtenaren om het gratis bibliotheekabonnement te verlengen tot 27 jaar. ‘We zagen dat vrijwel alle jongeren hun abonnement opzegden als ze 18 werden en moesten gaan betalen. De kosten bleken toch een drempel te zijn voor jongeren.’  

Dat is jammer, want het belang van lezen is groot, stelt Ilse Duursma. ‘Goed kunnen lezen is een belangrijke voorwaarde om mee te kunnen doen in de samenleving. Daarnaast doet lezen zo veel meer. Het brengt je in andere werelden. Het is ontspannend, omdat je je even helemaal kunt afsluiten van je omgeving. En het verruimt je blik, je krijgt meer begrip voor anderen.’  

De studentambtenaren, die binnen de gemeente de belangen van studenten behartigen, kregen groen licht om hun plan verder uit te werken. Iedereen binnen de gemeente, ook de raad, was positief: de regeling kon in september 2023 van start. Ilse Duursma: ‘Het past gewoon naadloos in ons beleid om Deventer aantrekkelijk te maken voor studenten en young professionals en de bibliotheek heeft daar heel veel in te bieden. Het is vanaf het begin een groot succes.  Er zijn veel jongeren lid geworden van de bibliotheek.’  

Navolging

Deventer was één van de eerste gemeenten die het gratis lidmaatschap uitbreidde tot 27 jaar. Het initiatief krijgt navolging in meerdere gemeenten en daar is Ilse Duursma best trots op. ‘In Hengelo hebben ze ons al om advies gevraagd en ook in de gemeente Amsterdam wordt het abonnement gratis tot 27 jaar.’

Meer dan boeken

De bibliotheek is verder voor veel jongeren een plek om te studeren. Niet iedereen heeft thuis een plek waar die zich kan terugtrekken. Ilse Duursma: ‘De stad heeft daarom een plek nodig waar je in rust kan werken en die uitnodigt om te leren. Ik ben blij dat jongeren, zeker tijdens de toetsweken, de weg naar de bibliotheek weten te vinden.’ 

Het is goed dat jongeren al in de bibliotheek komen voor het lezen en studeren. Dat maakt de drempel naar andere activiteiten ook lager. Ilse Duursma: ‘Vanaf hun 18e moeten jongeren zelf veel meer zaken regelen. Als daar hulp bij nodig is, dan kunnen ze daarvoor ook terecht in de bibliotheek. Bij het Informatiepunt Digitale Overheid of GeldFit voor vragen over financiën.’  

Boetevrij lenen

Naast het lidmaatschap jaar werd in Deventer in september ook boetevrij lenen ingevoerd voor iedereen tot 27 jaar. ‘In gezinnen die elk dubbeltje moeten omdraaien is een boete voor het te laat terug brengen van een boek een reden om geen lid te worden van de bibliotheek. Boetes mogen het lezen niet in de weg staan,’ verklaart Ilse Duursma. ‘Iedereen moet dezelfde kans krijgen om taalvaardiger te worden.’ Dat dit een kostbare aangelegenheid is voor de gemeente wuift ze weg: ‘Vrijwel alle boeken komen terug en de meeste ook op tijd.’

Nog meer drempels wegnemen

Ilse Duursma is blij met alle ontwikkelingen uit 2023. ‘De bibliotheek in Deventer staat midden in de samenleving en vervult haar maatschappelijke functie. Elke keer dat ik op één van de locaties kom, word ik getroffen door de open sfeer die er hangt.’ 

Ze ziet dan ook uit naar de toekomst. ‘Ik ben heel nieuwsgierig naar welke andere drempels mensen ervaren om naar de bibliotheek te komen en welke vervolgstappen we kunnen nemen om die weg te halen. Daarin laat ik mij graag voeden door de medewerkers. Zij zien dagelijks wat er gebeurt en nodig is.’