Meer dan 300 vrijwilligers

De afgelopen jaren is het aantal vrijwilligers dat zich voor ons inzet opgelopen tot meer dan 300. Judith Tool, coördinator vrijwilligers, verklaart: ‘De functie van de bibliotheek is veranderd. Er zijn steeds meer maatschappelijke taken bijgekomen, zoals bijdragen aan de digitale vaardigheden, de taalvaardigheid van nieuwkomers vergroten en het verbinden van mensen.’ De bibliotheek in Deventer toont zich ambitieus bij het vervullen van deze opdrachten. ‘We willen al die taken zo goed mogelijk uitvoeren en daarbij zoveel mogelijk open zijn op de verschillende locaties. Dat kan alleen dankzij de inzet van vrijwilligers.’ legt Judith uit. Ze lacht: ‘Als alle vrijwilligers morgen zouden staken, zou de Bibliotheek nergens zijn.’ 

Eigen verhaal

Met zoveel taken en vrijwilligersrollen, is het belangrijk om de mensen op de juiste plek te krijgen. Vrijwilligers die zich melden voor een vacature krijgen een intake met Judith of een collega. Een belangrijk en verhelderend gesprek, aldus Judith. ‘Iedereen heeft zijn eigen verhaal en motief om vrijwilligerswerk te willen doen bij de bibliotheek. Een groot deel heeft zijn werkzame leven afgesloten en wil zich maatschappelijk betrokken voelen en iets willen bijdragen aan de gemeenschap wat zingevend is. Ontmoeting met anderen en (weer) onderdeel zijn van een team en organisatie is een veelgehoord motief.  Ook mensen die een moeilijke periode hebben doorgemaakt en gaan re-integreren vinden vaak een goede passende vrijwilligersplek.’

Match maken

Met enige regelmaat blijkt na het gesprek dat de rol waar mensen op solliciteerden helemaal niet bij hun behoeften of talenten passen. ‘Ik vind het leuk om dat uit te vragen en te zoeken naar een plek die veel beter bij ze past,’ vertelt Judith. ‘Als dat lukt en ik na een paar maanden hoor dat iemand op zijn plek zit, dat er een klik is en je de samenwerking tussen de vrijwilliger en medewerker ziet groeien, ben ik heel blij.’ Ze glimacht: ‘Ja, dat zijn wel de taken waar ik mijn bed voor uit kom.’ 

Overigens bieden mensen soms ook hun talenten aan zonder op een directe rol te solliciteren. Heel waardevol, vindt Judith: ‘De bibliotheek is van de stad, van de mensen. Het is belangrijk dat mensen die iets willen doen voor anderen, dat kunnen. Wij kijken met elkaar hoe en in welke vorm wij daar plaats aan kunnen bieden. Dat past bij ook de community library die we zijn.’  

Belangen behartigen

Verder zorgt Judith ervoor dat vrijwilligers ondersteuning krijgen bij hun werk. Ze is hierin faciliterend. ‘Ik bewaak de randvoorwaarden die nodig zijn om het vrijwilligerswerk en de samenwerking tussen collega's en vrijwilligers zo goed mogelijk te laten verlopen. Zo werd laatst de ruimte waarin vrijwilligers werkten heel warm door een gebrek aan zonwering en was het digitale scherm verouderd. Dan zorg ik dat er zonwering geplaatst wordt en het scherm vervangen.’

Het ondersteunen en begeleiden van de vrijwilligers gebeurt verder door de coördinator van de programmalijn of de medewerker waarmee samengewerkt wordt. Judith: ‘In elke programmalijn werken we samen met vrijwilligers en dat gaat heel goed. Dat is zeker niet vanzelfsprekend, daar mogen we trots op zijn.’  

Nieuwe vrijwilligers aantrekken

Tot slot houdt Judith maatschappelijke ontwikkelingen nauwlettend in de gaten. Zo zijn veel vrijwilligers ouderen. Maar over een aantal jaren is de vergrijzing over zijn piek heen. De vraag is hoe het vrijwilligersbestand verjongd kan worden. Judith: ‘Dat betekent niet dat we alleen maar jongeren proberen aan te trekken. Er zit tussen jong en oud nog een hele groep. Het vrijwilligerswerk verandert, de komende generaties zullen zich minder snel vastleggen binnen de traditionele vrijwilligersrollen. Door deze ontwikkeling en vanwege de community library die we zijn, wordt het vrijwilligerswerk meer fluïde. Een mooie uitdaging voor onze organisatie hoe we hierin mee kunnen gaan. Bijvoorbeeld door meer projectmatig te werken of het vrijwilligerswerk flexibel in te roosteren.’