Vrouwe van Ruinen

Zwedera van Rechteren (ca. 1346-1407) trouwde op jonge leeftijd met Jan III, heer van Ruinen (ca. 1315-1378). Uit dit huwelijk zijn waarschijnlijk twee kinderen voortgekomen, maar beiden zijn op zeer jonge leeftijd overleden. Na de dood van haar man werd Zwedera van haar slot verdreven. Een rijke jongeman bezette haar burcht en verlangde haar hand in huwelijk; zij weigerde echter zich weer met het ‘aardse leven’ te verbinden door te hertrouwen en week uit naar Deventer. Daar vond zij onderdak bij haar dienstmaagd Clemencia van Amerongen. Omstreeks 1390 leerde zij in Deventer Johannes Brinckerinck kennen.

Klooster van Diepenveen

Zwedera wilde graag toetreden tot het Meester Geertshuis, maar de statuten van het zusterhuis vermeldde expliciet dat het huis bestemd was voor arme ongetrouwde vrouwen; de rijke weduwe kwam dus niet in aanmerking. Een oplossing diende zich aan toen Brinckerinck in 1400 het zusterhuis, later klooster, in Diepenveen oprichtte waar ook vrome rijke vrouwen en weduwen welkom zouden zijn. Zwedera zou zich al in de eerste maanden in Diepenveen hebben gevestigd, toen er nog niet veel meer stond dan enkele hutten van gevlochten wilgentenen. In de geschiedenisboeken is zij opgenomen als mede-oprichtster van het klooster, omdat zij haar jaargeld van driehonderd gulden voor de bouw van het klooster had afgestaan. Ruim zes jaar woonde Zwedera in Diepenveen. Zij stierf op 21 februari 1407, een jaar voordat de eerste zusters werden ingekleed.

Zusterboek van Diepenveen

De levensbeschrijving van Zwedera van Rechteren is één van vijftig ‘vites’ van zusters die zijn opgenomen in het Zusterboek van Diepenveen, dat is afgerond in 1524. De vites werden opgetekend in de eigen gemeenschap en hadden tot doel latere volgelingen tot even grote deugdzaamheid en vroomheid aan te sporen. Het Zusterboek van Diepenveen bevindt zich in de Athenaeumbibliotheek Deventer en is digitaal in te zien.

Literatuur

Groffen, D., Zwedera van Rechteren, in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland (URL: http://www.historici.nl/Onderzoek/Projecten/DVN/lemmata/data/zwederavanrechteren [19-02-2013]).

Kühler, W.J., Johannes Brinckerinck en zijn klooster te Diepenveen (Rotterdam 1908).