Op dit moment zijn digitale collecties van bibliotheken veelal nog versnipperd. Een gebruiker moet nu niet alleen van het bestaan van bepaalde collecties weten, vervolgens kost het veel tijd om allerlei websites af te gaan om bij het materiaal te komen. Dit kan anders. Zeker omdat er nu een landelijke digitale infrastructuur is waarmee bibliotheken de collecties met elkaar kunnen verbinden.

Om hier een begin mee te maken, werken tien organisaties uit het bibliotheeknetwerk samen in het project 'Verbonden erfgoed van bibliotheken'. Het kernteam bestaat uit de projectleiders van de tien deelnemende bibliotheken. Voor de uitvoering werkt een programmamanager van de Koninklijke Bibliotheek nauw samen met het team van de NDE-programmalijn Bruikbaar.

Deelnemers
Het project 'Verbonden erfgoed van bibliotheken' borduurt voort op een uitgebreide inventarisatie die te lezen is in het rapport Bibliotheekcollecties in het Netwerk. Hiervoor werden 515 collecties bij 112 erfgoedorganisaties onderzocht. Tien organisaties met bibliotheekcollecties maken nu deel uit van het project: Tresoar Leeuwarden, Bibliotheek Deventer | Athenaeumbibliotheek, Rozet Arnhem, ZB Bibliotheek van Zeeland Middelburg, Universitaire Bibliotheken Leiden, Technische Universiteit Delft, University Library Maastricht, Centre Céramique Maastricht, Literatuurmuseum Den Haag en Vredespaleis Den Haag.

Eerste resultaten
Het project loopt van oktober 2021 tot en met maart 2023. In die tijd gaan de deelnemende bibliotheken hun data koppelen (linked open data) en zetten ze in op het gebruik van duurzame identifiers, zodat erfgoedobjecten altijd online zijn terug te vinden.

Daarnaast kijken ze of het International Image Interoperability Framework (IIIF) een rol kan spelen bij het zichtbaar maken van afbeeldingen uit de verschillende bibliotheekcollecties. Net als linked open data en duurzame identifiers is IIIF een internationale standaard waarmee je bijvoorbeeld digitale afbeeldingen vanuit verschillende organisaties kunt delen, vergelijken en annoteren.

Tot slot zal een geheel op de eerder genoemde standaarden gebaseerde website rondom de schrijver Theun de Vries dienen als praktische toepassing van verbonden erfgoed van bibliotheken.

Pica’s programmalijn
Stichting Pica subsidieert projecten en activiteiten die de samenwerking tussen bibliotheken bevorderen en de rol van de bibliotheek in de informatieketen versterken. Om gerichter innovatie in de bibliotheeksector te bevorderen, heeft Stichting Pica programmalijnen uitgezet. Zo wil zij doelgerichter en grootschaliger vernieuwingen op specifieke terreinen stimuleren. Een van die programmalijnen is 'Verbonden digitaal erfgoed van bibliotheken'. Met de door Stichting Pica gehonoreerde projectaanvraag van de Koninklijke Bibliotheek, in samenwerking met de tien bibliotheken, worden de eerste stappen gezet voor de inrichting van deze programmalijn.

Binnen het Netwerk Digitaal Erfgoed speelt de Koninklijke Bibliotheek een stimulerende rol om alle publiek gefinancierde bibliotheekcollecties zo goed mogelijk te laten aansluiten op de landelijke digitale infrastructuur. Zo neemt de verbinding tussen collecties toe en daarmee de waarde voor de gebruiker. Deze programmalijn is een inspirerend voorbeeld van de manier waarop het Netwerk Digitaal Erfgoed in de komende jaren de implementatie van de Nationale Strategie Digitaal Erfgoed wil vormgeven.

Het is de verwachting dat bibliotheken in 2023 in een nieuwe ronde subsidie kunnen aanvragen om hun erfgoedcollecties bij de bron te verbinden.