Mijlpaal voor de Athenaeumbibliotheek
Achter de schermen van de Athenaeumbibliotheek is het afgelopen jaar hard gewerkt aan de verbetering van de digitale collecties. In juni 2023 zijn maar liefst drie projecten afgerond waarmee we een grote slag maken in de kwaliteit en het gebruiksgemak van de digitale collecties. De middeleeuwse handschriften nemen daarin een centrale plek in.
De digitale collecties werden eerst uitgebreid met nieuwe scans. Met steun van het Dijkstra-Van Doorn Fonds van het Prins Bernhard Cultuurfonds Overijssel zijn alle middeleeuwse handschriften (dat wil zeggen tot 1600) en Arabische en Aziatische handschriften gedigitaliseerd. Daarnaast zijn alle 166 middeleeuwse handschriften en handschriftfragmenten onder de loep genomen en opnieuw beschreven. In die beschrijvingen zijn zoektermen zoals namen van productiecentra en eigenaren uniform gemaakt zodat de gebruiker met één druk op de knop alle handschriften uit een bepaald klooster bij elkaar kan vinden. Ook is de inhoud van de handschriften verder ontsloten.
Dat is niet het enige. In het samenwerkingsproject ‘Verbonden Erfgoed in Bibliotheken’ met de Koninklijke Bibliotheek en Stichting Pica hebben we onze digitale collecties klaargestoomd voor Linked Open Data, waarmee in de toekomst bibliotheekcollecties met elkaar worden verbonden. We hebben namen van auteurs, drukkers en uitgevers in onze digitale collectie verbonden met de Nederlandse Thesaurus Auteursnamen en de Drukkersthesaurus uit het Termennetwerk. De gebruiker kan met deze gestandaardiseerde namen op zoek naar verwante werken in andere collecties.
De verbeteringsslag is afgerond door de toepassing van zogenaamde IIIF-manifesten, data‘pakketjes’ waarin scans en bijbehorende metadata zijn opgenomen en als een URL beschikbaar gesteld. Alle objecten in onze digitale collecties zijn nu met IIIF door iedereen vrij te gebruiken in andere toepassingen en websites. Een voorbeeld van zo'n toepassing is eCodices.nl, de virtuele leeszaal voor middeleeuwse handschriften in Nederlandse collecties. De Athenaeumbibliotheek was pilotpartner in het project eCodices.nl van het Huygens Instituut, dat in mei 2023 is afgerond met de presentatie van de virtuele leeszaal. In deze leeszaal zijn tientallen middeleeuwse handschriften uit de Athenaeumbibliotheek opgenomen.
Andere mogelijke toepassingen waarvoor de Athenaeumbibliotheek haar scans beschikbaar stelt, zijn een virtuele reconstructie van de bibliotheek van de Gelders-Zutphense Academie in Harderwijk of een platform voor boeken van de Moderne Devotie. Met IIIF zijn de mogelijkheden voor gebruikers van onze digitale collectie grenzenloos!
Bekijk de digitale collecties hier!
Hoe werkt het?
In de onderstaande video legt collega Lotte Savelsberg uit hoe onze digitale collecties werken.