Artikel geschreven door Peter van den Boom
De tijd dat je in de bibliotheken een speld kon horen vallen ligt alweer even achter ons. Ook de hoofdvestiging van de Deventer bibliotheek aan de Stromarkt is tegenwoordig de hele dag door gevuld met het aangename geroezemoes van de vele bezoekers.

De leestafel links naast de ingang is ingenomen door krantenlezers. De koffiecorner achterin is druk beklant, de meeste studieplekken zijn bezet door jongeren en voor de centrale infobalie staat een bescheiden wachtrij.

Metamorfose

Alice van Diepen heeft de hele metamorfose meegemaakt sinds ze tien jaar geleden tot nieuwe directeur werd benoemd. "Ik ben opgeleid als historicus en werkte voor musea en archieven. In die banen kreeg ik te maken met verschillende bouwprojecten, zoals het Eemhuis in Amersfoort, de plaats waar ik woon."

"In Deventer zochten ze juist een nieuwe directeur die de organisatie kon gaan leiden tijdens de bouw en verhuizing van de Brink naar de Stromarkt. Behalve dat ik ook een fervent lezer ben, leek me dit dus een ontzettend leuke job om te gaan doen. Het feit dat ik hier inmiddels tien jaar zit, laat wel zien dat ik die stap nooit betreurd heb. Daarbij vind ik Deventer gewoon een hele leuke stad. Wat ik hier merk is dat de geschiedenis van de Hanzestad echt ver terug gaat. Als historicus ben ik daar heel gevoelig voor. De mensen zijn hier open en vriendelijk, de sfeer is goed en de entourage van stad en IJssel uniek. Ik vond en vind het een voorrecht om in deze stad te mogen werken." 

Wat trof je hier aan?

"In Amersfoort werkte ik in een nieuw gebouw en ik schrok nogal van de staat van het pand aan de Brink. Omdat de plannen voor nieuwbouw al zo lang sleepten, hadden veel medewerkers zoiets van: 'eerst zien en dan geloven'. Tegelijk merkte ik dat hier veel bevlogen mensen werkten en dat het een pracht van een horeca was, waar veel mensen met een rugzakje een plek vonden. Een bieb dus met een grote maatschappelijke relevantie en een hele brede organisatie. Sinds 2015 met de Atheneaumbibliotheek als onderdeel en sinds 2023 ook kunst- en cultuureducatie. Mijn eerste prioriteit was om weer spirit in de organisatie zien te krijgen en na te denken over de dienstverlening in het nieuwe pand. Anno 2025 voldoet dit gebouw overigens nog steeds heel erg aan onze wensen. We hebben hier een hele mooie mix kunnen creëren van boeken, studieplekken en ruimtes waar wat gebeurt. Daardoor is er een dynamiek ontstaan waarin veel mensen zich prettig voelen."

Wat is er in tien jaar veranderd?

"Er is steeds meer behoefte om elkaar in de bieb te ontmoeten. Waar we eerder dachten dat mensen liever thuis zouden werken of studeren, is het omgekeerde juist het geval. Zo'm 60% van onze bezoekers is niet eens lid, maar komt hier onder meer vanwege de prettige studieplekken. Daar hoeven we geen marketing voor te doen...Daarbij zijn er ook steeds mee rmensen die een hulpvraag hebben. Onze publieksservice is dus steeds belangrijker geworden. We hebben nu bijvoorbeeld een informatiepunt voor de digitale overheid, spreekuren voor zaken als laaggeletterdheid, leesvaardigheid en geld-fit."

"Een deel faciliteren we voor andere organisaties. Daar zijn we allemaal heel druk meem wel is er altijd het streven om te blijven verbeteren waar mogelijk. Ik zou het zelf heel mooi vinden als nog meer Deventenaren de bieb weten te vinden en ervaren wat we allemaal te bieden hebben. Die gastvrijheid moeten we ook blijven uitstralen, het moet hier voor iedereen sowieso prettig en veilig zijn. Dat vergt weerbaarheid van ons personeel en hele goede voelsprieten voor wat de bezoekers nodig hebben."

Hoe staat het met de andere locaties?

"We kennen in Deventer een hele mooie spreiding van bibliotheekfilialen. Dat blijft ook zo wat ons betreft, alleen de vestiging in Okkenbroek zal waarschijnlijk niet meer open gaan, vanwege de suiting van de school. Men kan overigens wel in Lettele terecht.Verder zijn we heel druk bezig om de bieb in winkelcentrum Flora, die trouwens zeer goed wordt bezocht, meer aan te passen aan de huidige tijd. Een van de opties is dat we daarvoor een andere locatie gaan zoeken. We hebben nu ook een pop-up vestiging op de Zwaluwenburg. Hier willen we aansluiten op waar de wijk behoefte aan is."

"Er komt in deze wijk een geheel nieuw multifunctioneel centrum en daar willen we een kleine bibliotheekvoorziening in gaan opnemen. Op termijn willen we dus zowel in Noord- als Zuid-Colmschate aanwezig zijn. Het filiaal in Keizerslanden krijgt meer openingsuren en de bedoeling is om hier meer activiteiten, samen met de buurtbewoners, te gaan organiseren."

De Bibliotheek Deventer staat in de landelijke top 5!

"Ja, daar ben ik erg trots op! Voor het opstellen van deze ranglijkst kijken ze naar de aantallen bezoekers en uitleningen, de hoeveelheid aan activiteiten die je organiseert en bijvoorbeeld hoeveel scholen je hebt bereikt. We scoren heel goed op aantallen bezoekers en activiteiten. Het aantal uitleningen staat wel onder druk, maar we weten het nu wel op peil te houden. Een groot deel van de scholen in de stad is inmiddels aangesloten op onze dienstverlening."

"Zelfs bij consultatiebureaus zijn we aanwezig om aanstaande ouders te vertellen over de mogelijkheden van de bieb, zoals de voorleesuurtjes. Dat vinden we zo belangrijk, omdat uit onderzoeken blijkt dat hoe eerder een kind in aanraking komt met boeken en taal, des te sneller het taalvaardig is. Want een eenmaal opgelopen achterstand haal je later op school bijna niet meer in. "

Hoe ziet de nabije toekomst eruit?

"De kern is en blijft onze collectie. Daarnaast blijven we de mensen in de wijken opzoeken die minder vertrouwd zijn met de bibliotheek of met lezen en leren in het algemeen en over minder digitale vaardigheden beschikken. Daar kunnen we de meeste impact behalen. We denken voortduren na over mogelijke verbeteringen. De digitale bieb is belangrijk. Dat zijn nu nog gescheiden werelden; we hebben nog geen interactief platform waarop je makkelijk met elkaar kunt communiceren. Terwijl onze huidige samenleving wel zo ingericht is. De ontwikkelingen rondom AI moeten wij ook op de voet volgen, om onze bezoekers te informeren wat ze ermee kunnen en m de aansluiting met jongere generatirs te houden. "

Alice, tot slot: "Voor wat mezelf betreft: ik heb not nooit zo lang ergens gewerkt. MAar als ik bij mezelf na ga waar ik het grootste verschil kan maken, dan is het toch echt hier. Want de bibliotheek, die doet er weer toe. Ik ben inmiddels 63, maar ga hier graag nog een paar jaar door."